Hepimiz zaman zaman yanlış olduğunu düşündüğümüz durumların içinde buluyoruz kendimizi. Karşımızdakine ya öfkelenip kızıyor ya da incinip üzülüyoruz. Peki bizim doğru onunda yanlışta olduğunu nereden biliyoruz? Doğru ne? Hepimiz için tek doğru hepimiz için tek yanlış mı var? Doğru kime göre doğru, yanlış kime göre yanlış?

Ben bu konu üzerine biraz düşünelim diyorum…

Yıllar önce bir iş seyahatimde Bakü’ye gitmiş ve bir aya yakın bir zaman orada kalmıştım. Dönüşümüze son birkaç gün kala bir türk lokantası keşfettik. Orada yaşayanlar bilirler; altın bulmak gibi bir şeydir. Neyse, yemeğimizi yedikten sonra işletme sahibi bize ev yapımı limonata ikram etti. Keyifle içtikten sonra arkadaşıma tadı nasıl diye sordum çok tatlı dedi, oysa ki bana da çok ekşi gelmişti. Sonrasında düşündüm; biz ofise gider ve arkadaşlarımıza ayrı ayrı bilgi verirsek ne olacaktı. Benden dinleyenler limonatanın ekşi olduğu bilgisini alacaklar, arkadaşımdan dinleyenler ise tatlı olduğu bilgisini alacaklardı. Oysa ki ortada tek bir limonata vardı.

Bizler dışarıdaki olayları duyularımız aracılığı ile alıyor ancak içeride algılama dediğimiz bölümde kişisel çıkarımlar yapıyoruz. Yaşadığımız olaylarda da böyle, üç kişi aynı olayı yaşıyor ama üçünden de ayrı birer hikaye çıkıyor. Buna da kişisel algılama diyoruz.

Ilık su deneyini hatırlayın. Elinizi sıcak sudan ılık suya getirdiğinizde suyun soğuk olduğunu söylerken, soğuk sudan ılık suya getirdiğinizde de sıcak olduğunu söylersiniz. Üstelik bu iki bilgiyi de veren siz olabilirsiniz. Bize bunu yaptıran bir önceki referans noktamızdır.

Günlük hayatımızda da bu tip referans noktalarından faydalanıyoruz. Düşünün; birkaç dakika önce güzel bir haber aldınız ve müzik eşliğinde trafikte ilerliyorsunuz. Yanınızdan son sürat bir araba sizi sollayarak geçti. Muhtemelen içinde bulunduğunuz ruh hali ile çok üstünde durmazsınız. Tam tersi bir durumu hayal edin şimdi de, eğer biraz gergin bir şekilde trafikte ilerliyorsanız sizi sollayan şoföre sinirlenir hatta kavga ortamı yaratmaya çalışırsınız. Olay aynı olaydır sadece siz farklısınızdır.

Bir olaya ya da bir kişiye sinirlendiğinizde kendinizi içinde bulunduğunuz durumdan çıkartarak hemen referans noktanızı bulun. Referans noktanız, olaya daha objektif yaklaşmanızı sağlayacaktır.